Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, nội thất là một phần quan trọng nhường như không thể thiếu đối với tất cả ngôi nhà của chúng ta. Và đó cũng chính là sự phát triển của ngành mộc với các sản phẩm hoàn chỉnh dưới tay nghề chuyên nghiệp của người thợ kết hợp với sự hỗ trợ của thiết bị hiện đại. Một trong những máy móc đắc lực cho người làm nghề là máy phay gỗ. Những cỗ máy tạo ra những đường nét như tranh vẽ. Máy phay rất nhiều loại dạng tùy theo khả năng uốn lượn chi tiết phức tạp mà người thợ cần dùng đến là máy phay cầm tay hay máy phay bàn, máy CNC,… Trong đó chiếc máy cầm tay có cấu tạo đơn giản, gần gũi hơn với rất nhiều người, đặc biệt là cộng đồng DIY (Do It Yourself – tự mình tạo ra những thứ mình thích). Vì để đơn giản hơn, hãy cùng Prostock tìm hiểu thêm những thông tin bổ ích về các chiếc “phay” tay, vì sao lại vi diệu đến thế bạn nhé.

Máy phay gỗ trên thị trường còn được gọi với cái tên khác là máy soi gỗ, máy đánh cạnh, là một thiết bị chuyên dụng mà các bạn thường thấy các anh kỹ thuật gỗ dùng tạo lượn tròn cho ván sàn hoặc rào chắn, dùng để soi rãnh bản lề, trang trí cạnh, cắt mộng, cắt rãnh, khoét lỗ…  những đường phay được tao có khả năng đạt tới độ chính xác và phức tạp cao, tự tin đem lại những dòng sản phẩm chất lượng đúng theo thiết kế.

Máy phay cầm tay cấu tạo và hoạt động như thế nào?

Cấu tạo máy phay cầm tay

Cũng như bao loại máy cầm tay khác, cấu tạo máy phay cũng sẽ bao gồm các phần cơ bản như động cơ và thân máy. Với phần Động cơ nhường như là giống hệt như những chiếc máy khoan, máy cắt, có hai phần là Rotor và Stator. Trong đó, Rotor là phần chuyển động, có tác dụng xoay tròn, tạo chuyển động cho mũi phay chạy. Tùy theo các dòng máy mà nhà sản xuất tạo ra, bạn có tìm hiểu thêm sự khác nhau giữa động cơ chổi than hay không chổi than tại đường dẫn, 2 loại động cơ sẽ có nguyên lý tạo ra lực xoay tròn của Rotor là khác nhau.

Thân máy thường được làm bằng chất liệu nhựa, nhằm tạo trọng lượng nhẹ cho máy, hình trục đừng hoặc có tay cầm hai bên. Tùy vào một số dòng máy hoặc nhà xuất, máy phay cầm tay sẽ được trang bị thêm những tính năng hỗ trợ thông minh giúp người sử dụng dễ dàng điều khiển máy.

Nguyên lý hoạt động

Máy phay cầm tay hoạt động dựa trên nguyên tắc tạo ra chuyển động xoay tròn cho mũi phay, dao phay. Khi người thợ muốn tạo hình cho sản phẩm có thể di chuyển tịnh tiến mũi phay (đang chuyển động xoay) tới vật cần phay. Lưỡi cắt trên mũi phay sẽ tiếp xúc với gỗ và cắt gọt vật cần phay. Người thợ có thể tạo chuyển động tịnh tiến theo ba phương gồm dọc, ngang hoặc thẳng đứng dựa vào bề mặt vật liệu. Quá trình phay được thể hiện bằng các chuyển động tạo hình, phương pháp gia công, ngoài ra còn còn phụ thuộc vào hình dáng dao cắt, phương gá đặt giữa chi tiết và dao.

Những loại máy phay gỗ cầm tay

Loại máy phay gỗ có thân cố định

Nghe tên cũng giống như chức năng, với loại máy có thân cố định trong quá trình sử dụng, tức là máy đang hoạt động thì không thể di chuyển mũi khoan lên xuống được nữa. Khi sử dụng máy phay cầm tay có thân cố định bạn chỉ có thể chuyển di chuyển tịnh tiến máy phay. Ưu điểm của loại thân cố định là bạn có thể tạo ra đường phay rất chính xác.

Loại máy phay gỗ có thân di động

Ngược lại với loại máy có thân có định ở trên. Mũi khoan của máy phay thân di dộng vẫn có thể chuyển động được trong quá trình sử dụng. Người dùng có thể tự do điều chỉnh độ cao của của trục mũi khoan, từ đó có thể tạo ra được những hình cắt thú vị và độc đáo hơn theo ý muốn của mình. Bên cạnh đó, máy có thân có định cũng có chế độ khóa giúp cố định trục phay trong lúc hoạt động. Tuy nhiên, để có độ chính xác cao đòi hỏi người thợ cần phải canh chỉnh khó khăn hơn.

Lưu ý an toàn khi sử dụng máy phay cầm tay

• Giữ khoảng cách an toàn tay cầm với mũi cắt.
• Với các mũi phay đường kính lớn, cần phải giảm tốc độ của máy phay xuống thấp.
• Sử dụng kính và tai nghe bảo hộ vì lý do bụi gỗ vào mắt và tiếng ồn từ máy tạo ra trong thời gian dài, gây mất tập trung cũng như ảnh hưởng đến thính lực về sau.
• Sử dụng gờ trượt để cố định gỗ.
• Không được bật máy chạy khi mũi phay đang tiếp xúc với phôi gỗ.
• Không chạy quá tải công suất của máy phay cầm tay
• Luôn ngắt điện trước khi thay mũi phay hoặc sửa chữa.
• Nếu bạn lựa chọn máy phay dùng pin, thì hãy đọc thêm về cách bảo quản, sử dụng pin đúng cách để gia tăng tuổi thọ máy bạn nhé.

Sử dụng máy phay cầm tay đúng cách

Ai cũng hiểu rõ công dụng của một máy phay cầm tay là bo cạnh viền, tạo mộng và lỗ mộng để gắn kết các thanh gỗ và các bản thiết kế phức tạp với độ chính xác cao cho các dự án chế biến gỗ của riêng bản thân. Nhưng để sử dụng một cách an toàn, đúng cách để có được một chiếc máy phay gắn bó lâu dài thì hãy ghi nhớ một số thông tin hữu ích dưới đây.

Đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng

Hầu hết những máy phay cầm tay chính hãng đều gửi kèm người mua những hướng dẫn chi tiết khi dùng máy. Đặc biệt đối với máy phay, thì phần tay cầm là bộ phận an toàn quan trọng nhất. Nguyên lý các máy phay các hãng thì đều như nhau nhưng thiết kế sẽ khác nhau, vì thế ngay cả những thợ mộc có kinh nghiệm nhất cũng cần phải đọc hướng dẫn sử dụng trước khi bắt đầu. Hướng dẫn sẽ mô tả bất kì những tính năng an toàn đặc biệt cũng như qui trình vận hành an toàn.

Ngắt điện dễ dàng

Khi máy soi hoạt động, người dùng có vấn đề xảy ra trong quá trình vận hành, chúng ta sẽ phải ngắt điện ngay lập tức. Khi bạn sử dụng máy phay cầm tay cho các dự án, hãy luôn đảm bảo rằng bạn có thể ngắt điện ngay khi bạn gặp trở ngai gì. Ngắt nguồn điện ngay khi máy hoặc những thứ xung quanh có dấu hiệu không ổn xảy ra sẽ giúp bạn tránh được những thương tổn nghiêm trọng. Ví dụ rằng, máy soi có chức năng soi liên hồi, nên trong những tình huống vô tình mất tập trung, máy đánh vào cạnh gỗ cứng với mũi phay cùn, có thể hất văng sự cầm nắm của bạn. Hãy chú ý ngắt điện nhanh tương tự với các tình huống khác nhé. Tất nhiên hãy tránh xa tầm tay của các bé bạn nhé.

Tránh quần áo rộng thùng thình trong làm việc

Quần áo quá rộng hoặc nữ trang như dây kéo, dây chuyền có thể mắc kẹt trong chiếc máy phay cầm tay mạnh mẽ trước khi bạn nhận ra sự tồn tại của mối nguy hiểm. Vì người thợ tiếp xúc trần với máy quay nên càng thêm nguy hiểm. Khi làm việc trong xưởng gỗ, bạn nên tránh mặc quần áo quá rộng hay quá dài, tránh vướng bận, … những thứ có thể mắc vào máy cho vào bên trong áo hoặc phía sau chiếc tạp dề. Trang phục tốt nhất chính là áo tay dài ôm, và không đeo trang sức.

Giữ chặt tấm gỗ nguyên liệu của bạn

Khi cái mũi khoan xoay tròn túm lấy mảnh cắt lung lay, nó có thể làm văng miếng gỗ ra ngoài với tốc độ chóng mặt. Dù rằng bạn giữ chặt miếng gỗ theo như hướng dẫn (dịch chuyển) hay lấy cả hai tay kẹp chặt, bạn muốn đảm bảo rằng bạn đang tiếp tục giữ vững cái động cơ suốt quá trình. Những mảnh cắt văng ra kì thực gây nguy hiểm không chỉ cho bạn mà còn cho những đồng nghiệp xung quanh hay người khác bên cạnh. Ngoài ra tránh việc tiếp xúc nhiều với những mảnh gỗ nhỏ, bởi lẽ chúng rất khó để giữ yên và thường cuốn tay bạn sát vào động cơ máy.

Hãy làm việc khi mình tỉnh táo, khỏe mạnh nhất để bảo vệ bản thân mình.

Luôn nhớ trang bị thiết bị an toàn

An toàn bắt đầu từ việc phòng ngừa. Trước khi bạn bắt đầu làm việc với máy phay cầm tay hãy chắc rằng bạn có thể bảo vệ bản thân trước những nguy hiểm có thể xảy ra. Kính bảo hộ, găng tay và một chiếc tạp dề da là tất cả những thứ có thể bảo vệ bạn khỏi những mảnh gỗ vụn do máy làm bắn ra, cũng như là mũi phay vô tình chạm đến tay bạn.